• Beskyttede Betegnelser
• Products
• Kurv frå Valdres

Ei norsk spekepølse med lokal historie

Kurv frå Valdres er ei spekepølse og delikatesse som er kjend for sin unike smak og høge kvalitet. Spekepølsa er produsert med lang tradisjon av lokale Valdres-gardar med stor respekt for matlaging og for å ta vare på handverket innan spekepølseproduksjon i området.

Kva er Kurv frå Valdres?

• Beskytta geografisk nemning: Kurv frå Valdres har fått denne merkinga som ein garanti for kvalitet og autentisitet. Det er ei spekjepølse laga i samsvar med gammal tradisjon i Valdres.
• Typar kjøtt: Nemninga omfattar spekepølse av storfe, småfe og vilt.
• Produksjon: Kjøtet skal vere urøykt og foredla i regionen Valdres, som omfattar kommunane Etnedal, Nord-Aurdal, Sør-Aurdal, Vang, Vestre Slidre og Øystre Slidre.
• Smak og kvalitet: Kurv frå Valdres er kjent for sin distinkte smak, påverka av terroir – det særeigne jordsmonnet, klimaet og miljøet i Valdres.

Smaken av Kurv frå Valdres

Kurv frå Valdres er laga med salt og tørka kjøtt og krydder som gir pølsa ein rik smak. Ho er tørrsalta og sakte modna over tid for å gi ho den karakteristiske teksturen og smaksopplevinga.

Den finst i eit mangfald av storleikar og former. Den er kjenneteikna ved ein mørk ytterkant, raudfarga kjerne og søtleg smak. Fra midtvinters til «gauken har gale» om våren henger den på stabburene i tørt og kjølig klima i Valdres. 

Hemmelege krydderblandingar

Den nøyaktige krydderblandinga som brukast er hemmeleg frå produsent til produsent. Medan desse er grunnleggjande ingrediensane, kan kvar produsent ha sine eigne spesielle tilsetningar som gjer smaken unik for deira Kurv frå Valdres. Dei vanlegaste kryddera som blir brukte, er svart pepper, nellik, muskatnøtt og kanel.

Lokale gardbrukarar i Valdres har laga denne spekepølsa i tusenvis av år, og har overført kunnskapen og teknikkane frå generasjon til generasjon. Det er ikkje berre eit produkt – det er ein viktig del av kulturarven til Valdres og Noreg.

Ei spekepølse med historie

Historia til Kurv frå Valdres strekkjer seg langt tilbake i tid. Oppskriftene som brukast i dag, kan førast tilbake til rundt 1910, men tradisjonen er truleg mykje eldre.

Spekepølse vart opphavleg laga for å konservere kjøtt og innmat som ikkje blei utnytta på annan måte etter haustslaktinga på gardane. Nemninga «kurv» har i lang tid vore brukt i Valdres om alle typar spekepølse. Både kjøttype og mengda av innmat varierte mykje, avhengig av kva råvarer som var tilgjengelege og om det skulle lagast festkurv eller kvardagskurv.

Profesjonelt og moderne handverk

I dag er det profesjonelle produsentar som står for størstedelen av produksjonen. Særpreget til spekepølsa kjem frå dei naturgitte føresetnadene i Valdres og den tradisjonelle foredlingsmetoden utan bruk av startkultur.

Klimaet i Valdres i foredlingsperioden, frå 1. november til 1. april, er tørt og kjølig – perfekt for naturtørking. I tillegg er det vekstforholda til bakteriefloraen på foredlingsstaden (husfloraen) som gir spekepølsa sitt unike særpreg.

Kvifor velje spekepølse frå Valdres?

Kurv frå Valdres er ikkje berre ei spekepølse, men ein del av kulturarven til området ho kjem frå og Noreg. Med sin rike smak, høge kvalitet og sterke tilknyting til Valdres-regionen, er dette eit produkt som både smakar godt og fortel ei historie om tradisjon og handverk.

• Forskrift om vern av Kurv frå Valdres Tekst fra Lovdata